Święty Szymon Apostoł: kim był i dlaczego go czcimy?

Kim był święty Szymon Apostoł?

Jego życie i powołanie

Święty Szymon Apostoł, jeden z dwunastu wybranych przez Jezusa Chrystusa, stanowi ważną postać w historii chrześcijaństwa, choć wzmianki o nim w Ewangeliach są nieliczne, pojawiając się zaledwie trzykrotnie. Jego hebrajskie imię, Szymon (Symeon), niesie ze sobą piękne znaczenie: „Bóg wysłuchał”, co może sugerować szczególną rolę, jaką odegrał w Bożych planach. Tradycja chrześcijańska skłania się ku hipotezie, że mógł być krewnym Jezusa, być może bratem świętego Jakuba Młodszego i świętego Judy Tadeusza, co jeszcze bardziej podkreślałoby jego bliskość z Chrystusem i wczesnym Kościołem. Samo powołanie Szymona, podobnie jak innych apostołów, było przełomowym momentem w jego życiu, odchodząc od dotychczasowego sposobu istnienia, aby podążać za Jezusem i głosić Jego nauki. Chociaż szczegóły jego codziennego życia przed spotkaniem z Jezusem nie są szeroko znane, jego późniejsza gorliwość i zaangażowanie świadczą o głębokiej przemianie i niezachwianej wierze. Jest on symbolem tego, jak zwykli ludzie, powołani przez Chrystusa, mogli stać się filarami Kościoła i świadkami Ewangelii.

Przydomki: Kananejczyk i gorliwy (Zelota)

Święty Szymon Apostoł znany jest z dwóch charakterystycznych przydomków: Kananejczyk oraz gorliwy (Zelota). Oba te określenia rzucają światło na jego osobowość i potencjalne zaangażowanie w życie religijne i społeczne tamtych czasów. Tradycyjnie przydomek „Kananejczyk” interpretowano jako wskazanie na jego pochodzenie z Kany Galilejskiej, miasta, gdzie Jezus dokonał pierwszego cudu, przemieniając wodę w wino podczas wesela. Ta bliskość z miejscem tak doniosłego wydarzenia mogła być powodem jego wyróżnienia. Jednakże współczesna egzegeza biblijna proponuje głębszą interpretację, sugerując, że „Kananejczyk” może być fonetycznym odpowiednikiem słowa oznaczającego „gorliwy”. Ten sam nacisk na gorliwość podkreśla przydomek Zelota. Termin ten może odnosić się do jego żarliwej postawy religijnej, ale także do potencjalnego powiązania z ruchem Zelotów, stronnictwem politycznym i religijnym, które dążyło do wyzwolenia Izraela spod panowania rzymskiego za wszelką cenę. Niezależnie od dokładnego znaczenia, oba przydomki wspólnie malują obraz apostoła pełnego pasji, zaangażowanego w sprawy wiary i być może w sprawy swojego ludu, co czyni go postacią dynamiczną i godną uwagi w Nowym Testamencie.

Święty Szymon w tradycji i wierzeniach

Wspomnienie i kult

W Kościele katolickim wspomnienie liturgiczne świętego Szymona Apostoła obchodzone jest uroczyście 28 października. Często tego samego dnia oddaje się cześć również świętemu Judzie Tadeuszowi, co podkreśla ich bliską więź, być może wynikającą z pokrewieństwa lub wspólnej drogi apostolskiej. W tradycji prawosławnej jego wspomnienie przypada na inne daty: 23 maja i 13 lipca, co odzwierciedla odrębności w kalendarzach liturgicznych. Kult świętego Szymona jest żywy, a jego postać budzi szacunek i podziw wśród wiernych. Jest on czczony nie tylko jako jeden z dwunastu apostołów, ale również jako męczennik, którego życie zakończyło się w imię wiary. Gorliwość, którą podkreślają jego przydomki, stała się inspiracją dla wielu pokoleń chrześcijan, zachęcając do niezachwianej wierności Chrystusowi nawet w obliczu największych trudności. Jego postać przypomina nam o sile wiary i poświęceniu, które są fundamentem chrześcijaństwa.

Miejsca śmierci i relikwie

Losy świętego Szymona Apostoła po zmartwychwstaniu Jezusa owiane są tajemnicą, a tradycja podaje różne, często dramatyczne wersje dotyczące jego miejsca i sposobu śmierci. Średniowieczne żywoty apostołów sugerują, że jego męczeńska śmierć mogła nastąpić w Persji. Najczęściej powtarzane przekazy mówią o tym, że został ukrzyżowany lub rozcięty piłą, co podkreśla okrucieństwo prześladowań, jakich doświadczali pierwsi chrześcijanie. Te opisy, choć brutalne, świadczą o jego niezłomności w wyznawaniu wiary aż do ostatniego tchnienia. Ważnym aspektem kultu świętego Szymona są jego relikwie. Znajdują się one w kilku znaczących miejscach. Najbardziej znane to bazylika św. Piotra w Rzymie, gdzie spoczywają szczątki wielu świętych i męczenników, oraz katedra w Tuluzie we Francji. Obecność jego relikwii w tak ważnych ośrodkach religijnych świadczy o jego trwałym miejscu w pobożności chrześcijańskiej na przestrzeni wieków i stanowi cel pielgrzymek dla wielu wiernych poszukujących duchowego wsparcia.

Patronat i modlitwy

Święty Szymon Apostoł jest otaczany szczególnym kultem jako patron wielu grup zawodowych i społeczności. Jego gorliwość i wytrwałość w wierze sprawiają, że jest on wzorem do naśladowania dla tych, którzy pracują w trudnych warunkach lub mierzą się z wyzwaniami. Jest on patronem farbiarzy, garncarzy, garbarzy, spawaczy, rybaków, leśników, tkaczy, murarzy, pracowników leśnych i drwali. Ta różnorodność patronatów świadczy o wszechstronności jego wpływu i duchowym wsparciu, jakie niesie ludziom wykonującym różne zawody. Ponadto, święty Szymon jest uznawany za patrona beznadziejnych przypadków. Wierni zwracają się do niego w modlitwach, gdy wydaje się, że sytuacja jest beznadziejna, ufając w jego wstawiennictwo u Boga. Jest również patronem diecezji siedleckiej, co podkreśla jego znaczenie dla tej konkretnej wspólnoty kościelnej. Modlitwy do świętego Szymona Apostoła często koncentrują się na prośbach o gorliwość w wierze, wytrwałość w trudnościach oraz o pomoc w rozwiązaniu problemów, które wydają się nie do pokonania.

Święty Szymon Apostoł i Szymon z Lipnicy: czy to ten sam?

Święty Szymon z Lipnicy – polski bohater wiary

W polskiej historii pobożności wyróżnia się postać świętego Szymona z Lipnicy, polskiego bernardyna, który żył w XV wieku. Choć dzieli imię ze świętym Szymonem Apostołem, jest to zupełnie inna postać historyczna. Szymon z Lipnicy, urodzony w Lipnicy Murowanej, zasłynął jako wybitny kaznodzieja i duszpasterz, który niestrudzenie głosił Słowo Boże, krzepiąc wiarę wśród wiernych w trudnych czasach. Jego życie było przykładem pokory, ascezy i głębokiej miłości do Boga i bliźniego. Został kanonizowany przez papieża Benedykta XVI w 2007 roku, co jest dowodem jego wielkiego znaczenia dla Kościoła powszechnego, a w szczególności dla Polski. Jego kult jest bardzo żywy, a jego relikwie, między innymi znajdujące się w Krakowie, przyciągają licznych pielgrzymów. Choć Szymon z Lipnicy nie należał do grona Dwunastu Apostołów Jezusa, jego życie i świętość stanowią inspirację dla współczesnych Polaków, przypominając o wartościach ewangelicznych i sile wiary przekazywanej z pokolenia na pokolenie. Jest on przykładem tego, jak życie poświęcone Bogu może stać się świadectwem wiary w każdej epoce.

Święty Szymon Apostoł w ikonografii

Atrybuty i przedstawienia

Postać świętego Szymona Apostoła, mimo nielicznych wzmianek w Ewangeliach, została utrwalona w sztuce sakralnej poprzez charakterystyczne atrybuty i przedstawienia ikonograficzne. Sztuka zachodnia, która często przedstawia go w towarzystwie świętego Judy Tadeusza, wyposażyła go w szereg symboli odzwierciedlających jego życie, męczeństwo i patronaty. Do najczęściej spotykanych atrybutów należą: księga, symbol nauczania i Ewangelii, którą głosił; kotwica, znak nadziei i stabilności w wierze; palma, symbol męczeństwa; a także narzędzia jego męczeńskiej śmierci: piła (często sugerująca sposób jego śmierci) oraz topór i włócznia. Różnice w przedstawieniach można zauważyć również w wyglądzie apostoła. W ikonografii wschodniej święty Szymon jest zazwyczaj ukazywany jako starszy mężczyzna o krótkich, siwiejących włosach, co podkreśla jego wiek i doświadczenie. Z kolei w sztuce zachodniej często ma dłuższe, ciemne włosy. Te różnorodne przedstawienia pozwalają wiernym na głębsze zrozumienie postaci świętego Szymona, jego misji i ofiary, czyniąc go żywą obecnością w duchowej przestrzeni Kościoła.